[West-Sahara] Melilla

[Frank Willems]

De gebeurtenissen bij het grenshek voor Melilla hebben wereldwijd 
afschuw gewekt. In Nederland dringt het amper door. Omdat het veel met 
West-Sahara te maken heeft daarom een korte samenvatting.

Vorig jaar werd duidelijk dat Marokko de migrantenstroom naar Spanje 
gebruikt om druk te zetten op het West-Sahara dossier toen de Saharaanse 
president Ghali werd opgenomen in een Spaans ziekenhuis. Waarschijnlijk 
met behulp van de Israëlische "Pegasus" spionage software kwam Marokko 
daar achter. Het verbrak de diplomatieke betrekkingen, het begon een 
economische blokkade van de Spaanse exclaves Ceuta en Melilla en liet 
stromannen een aantal (kansloze) rechtszaken aanspannen tegen Ghali en 
de Spaanse minister van Buitenlandse Zaken Arancha Gonzales.
En Marokkaanse douaniers zetten het toegangshek open voor een stroom van 
duizenden jonge mensen, kinderen soms, die in een meute naar Ceuta 
trokken, sommigen misleidt door het gerucht dat er een beroemde 
voetballer te vinden zou zijn. Op een gedeelte van de route moest 
gezwommen worden en daarbij verongelukten mensen hoewel de Spaanse 
douaniers hulp boden.
Het Europees parlement veroordeelde de chantageactie van Marokko. Niet 
eerder was het misbruik van migranten door Marokko veroordeeld.

De minister van Buitenlandse Zaken Arancha Gonzales werd ondertussen 
ontslagen en zij werd vervangen door de pro Marokkaanse Albares. 
Onduidelijk bleef of dat te maken had met het afluisteren door Marokko 
van Spaanse regeringstelefoons.

Alles veranderde toen Marokko aankondigde dat de Spaanse premier Sanchez 
het Marokkaanse autonomie-voorstel voor West-Sahara in een brief aan 
koning Mohamed VI een serieus en goed plan had genoemd. De betrekkingen 
tussen de twee landen verbeterde enorm, maar de geloofwaardigheid van 
Sanchez kelderde binnenlands, en de betrekkingen met Algerije bevroren 
onmiddellijk.

Vorige week vrijdag was er een stormloop van illegale Afrikanen op het 
grenshek bij Melilla, de andere Spaanse exclave. Een hek stortte in 
onder de toeloop en toegestroomde Marokkaanse agenten hielpen de 
gewonden niet maar sloegen er met veel geweld op los. Gewonde en 
bewusteloze en dode jongens werden bij elkaar gegooid. Er zijn beelden 
van. Die zijn de wereld rond gestuurd.

In Nederland maakte de NOS wel melding van de bestorming maar zei erbij 
dat er geen beelden waren.. In Spanje had premier Sanchez niets dan lof 
voor de Marokkaanse politie. Daarop is fel gereageerd. Er is in veel 
steden gedemonstreerd tegen het onmenselijke optreden. In Afrika is de 
verontwaardiging groot, Kenia heeft de zaak aangekaart bij de 
Veiligheidsraad, Zuid-Afrika veroordeeld Marokko, de Nigeriaanse musicus 
Seun Kuti zegt een concert in Casablanca af. De Afrikaanse Unie eist een 
onderzoek. Dat doen ook Amnesty en Human Rights Watch en de 
secretaris-generaal van de Verenigde Naties.

De Marokkaanse overheid is druk met een media campagne om de schade te 
beperken, zij geven Algerije de schuld, en de maffia en ook Europa dat 
de migranten niet wil binnenlaten. Maar in Marokko is er ook kritiek. 
Bij een sit-in in Rabat werd om een onafhankelijk onderzoek gevraagd. 
AMHD Nador eist autopsie en onderzoek.

De minister van informatie van de Saharaanse republiek vraagt ook om een 
grondig onderzoek van de VN en AU, en hekelt de lofprijzingen van de 
Spaanse regering voor het Marokkaanse optreden.

Het is de vraag of bij het onafhankelijk onderzoek van de VN of de AU, 
als dat al wordt uitgevoerd, men de tot de kern van de chantage met 
migranten kan komen en dat is het Marokkaanse streven om West-Sahara in 
te lijven.