[West-Sahara] MINURSO, mensenrechten activsiten

[fwillems op antenna.nl]

Binnenkort, op 13 en 14 oktober 2020 staat het verdeelde West-Sahara
weer op de agenda van de Veiligheidsraad. Het mandaat voor de VN-missie
voor het organiseren van het referendum over de toekomst van
West-Sahara, MINURSO, loopt af op 31 oktober. Op 23 September 2020 is
het rapport van de Secretaris-Generaal verschenen over de ontwikkelingen
in West-Sahara.
Zie: https://undocs.org/en/S/2020/938

De afgelopen decennia is het mandaat steeds weer verlengd hoewel de
beslissing steeds moeilijker werd te rechtvaardigen omdat Marokko
weigert mee te werken en intussen openlijk verklaard geen referendum
meer te willen. Binnen het Front Polisario, gelegerd in de
vluchtelingenkampen in Algerije en in het bevrijde gebied, worden de
stemmen die er op wijzen dat MINURSO en de VN van Guterres niets doen om
de Sahrawi in het bezette gebied te beschermen tegen Marokaanse troepen
luider en luider. Ook wordt er op gewezen dat de VN niets doet om het
plunderen van de Sahrawi natuurlijke rijkdommen tegen te gaan.
Dat is schrijnend omdat in de vluchtelingenkampen een tekort aan alles
is. Het rapport van de Secretaris-Generaal meldt  een gebrek aan
voorspelbare financiering voor UNHCR, UNICEF en WFP die tot nu toe
slechts 58 procent van hun totale behoeften hebben ontvangen voor hun
programma's voor 2020. UNHCR, andere VN-organisaties en partners hebben
moeite om te voldoen aan internationale normen voor basisbehoeften op
het gebied van onderdak, water en sanitaire voorzieningen, gezondheid,
voeding, en onderwijs. Ondertussen wordt er grof geld verdiend aan de
natuurlijke rijkdom van West-Sahara. Onder andere door Spaanse vissers
maar ook door de Scheveningse rederij van der Zwan dat met
monster-trawlers voor de kust actief is.  Hoeveel in Nederland wordt
verdiend aan grondstoffen uit West-Sahara is moeilijk na te gaan omdat
de Douane het opgeven van de foute herkomstverklaringen door de vingers
ziet en het CBS geen betrouwbare cijfers levert.  Nederland levert geen
enkele directe bijdrage aan de vluchtelingenkampen.

MINURSO heeft geen mandaat om op de mensenrechten en de natuurlijke
rijkdommen te letten. Het nut van de MINURSO is dan alleen nog dat het
toeziet op het staakt-het-vuren. Ondertussen zijn er ook Sahrawi stemmen
die het Polisario tot actie manen en om desnoods de wapens op te nemen
om de bezetter te verdrijven.
Zoals eerder is gebeurd met het ontzagwekkende protestkamp Gdeim Izik,
dat in bezet West-Sahara vanuit de basis was ontstaan, zijn er nu
initiatieven voor demonstraties bij de enige doorgang vanuit Marokko
naar Afrika. Omdat Algerije de grens met het buurland heeft gesloten
moet al het verkeer uit Marokko naar Afrika door West-Sahara. De snelweg
langs de kust loopt tot aan de Marokkaanse Muur waarin een doorgang is
geforceerd, over een strook Polisario-gebied, naar Mauritanië. Het is de
enige uitweg over land voor Marokko dat desondanks grote ambities heeft
om zich te ontwikkelen tot centrum voor de handel met Afrika. Over deze
weg wordt onder andere veel vis getransporteerd dat in Saharaans water
is gevangen.

Bij deze doorgang in de Marokkaanse Muur zijn dus regelmatig
demonstraties en blokkades bij een plaatsje dat Karakarat wordt genoemd,
of Guarguarat, Guergarat, of een spellingvariatie daarvan. De naam
schijnt een onomatopee te zijn die te vertalen is als "gedonder".

Begin dit jaar was er gedonder over de zogenaamde Afrika Eco race, met
Nederlandse deelname, die zonder overleg met het Polisario Karakat wilde
passeren. Dat kon pas na tussenkomst van de Veiligheidsraad. Een nieuwe
race die begin 2021 zou worden gehouden is afgelast, men zegt wegens
corona. Nu de verlenging van het MINURSO mandaat op de agenda staat zijn
er nieuwe blokkades aangekondigd door Saharaanse burger comités. De
Marokkaanse opperbevelhebber heeft inmiddels een ronde gemaakt langs
zijn troepen in het bezette gebied. De Sahraanse president Brahim Ghali
heeft gewaarschuwd dat als demonstranten worden aangevallen door Marokko
op het Polisario gebied dat als oorlogsverklaring zal worden opgevat.

In Sahrawi kringen in het bezette gebied bestaat nog altijd de
tegenstelling tussen de collaborateurs met het Marokkaanse regime, de
feodale Sahrawi stamhoofden in het pluche van het koninkrijk enerzijds,
en de aanhangers van de Sahrawi republiek die te maken hebben met brute
onderdrukking anderzijds. De collaborateurs hebben een nieuwe
organisatie opgezet met de naam "Sahrawi's voor de vrede". De Spaanse
ex-president Zapatero was een eregast op het oprichtingscongres.
Bij de Sahrawi die strijden voor onafhankelijkheid is een scheiding
opgetreden. Aminatou Haidar, de gelauwerde mensenrechten activiste
bijgenaamd de Gandhi van de Sahara, heeft zich teruggetrokken uit Codesa
(Colectivo De Defensores Sahrauis De Los Derechos Humanos) en heeft zich
aangesloten bij de nieuwe organisatie ISACOM (Instancia Saharaui Contra
la Ocupación Marroquí). De leden van ISACOM worden nu voortdurend
lastiggevallen door de Marokkaanse bezetters en hun woningen worden
hinderlijk geobserveerd, bezoek wordt onmogelijk gemaakt.

Aminatou Haidar heeft de VN aangeschreven over de schendingen van de
mensenrechten door Marokko. Ook Mohamed Dadach, de winnaar van de Noorse
Thorolf Rafto-mensenrechtenprijs, roept op tot veroordeling van de
nieuwste Marokkaanse repressie waar hij zelf ook slachtoffer van is en
met hem vele anderen waaronder Hasana Dueihi, Mrs. Lamina Mint Baali,
Ahmed Babu en de winnares van de Italiaanse Pimentel Fonseca
mensenrechtenprijs, Mrs. El Ghalia Djimi.