[West-Sahara] antwoorden Koenders over import uit Westelijke Sahara

[Frank]

Hierbij bied ik u, mede namens de minister voor Buitenlandse Handel en
Ontwikkelingssamenwerking, de antwoorden aan op de  gesteld door  van
Bommel (SP) over de import van producten uit de Westelijke Sahara. Deze
vragen werden ingezonden op  met kenmerk 2016Z08970.


De minister van Buitenlandse Zaken,
Bert Koenders


Antwoorden op vragen van  van Bommel (SP) over de import van producten
uit de Westelijke Sahara.

Vraag 1
Kent u het bericht ‘Albert Heijn fraudeert met illegale Sahara-tomaten’? 1)

Antwoord
Ja.

Vraag 2
Kunt u bevestigen dat recent tomaten uit de bezette Westelijke Sahara in
Nederlandse supermarkten zijn verkocht als Marokkaanse producten? Indien
neen, waarom niet?

Vraag 3
Klopt het dat Nederland geen informatie heeft over de herkomst van
Marokkaanse exporttomaten en het land geen onderscheid maakt tussen
Marokko en de Westelijke Sahara? Zo ja, moet de conclusie hier dan zijn
dat het onmogelijk is te achterhalen of producten uit ‘Marokko’ in feite
uit de Westelijke Sahara komen?

Vraag 6
Deelt u de opvatting dat het zeer onwenselijk is en het bovendien ingaat
tegen bestaande regelgeving, als producten uit de Westelijke Sahara
worden verkocht met misleidende labels alsof ze uit Marokko komen? Zo
neen, waarom niet?

Antwoord op vragen 2, 3 en 6
De Nederlandse overheid houdt geen informatie bij over de specifieke
plaats waar levensmiddelen zijn geproduceerd. De verantwoordelijkheid
voor een juiste herkomstaanduiding ligt bij het bedrijfsleven.
Consumenten mogen niet misleid worden, ook niet met betrekking tot de
herkomst van een product. Voor de vermelding van de herkomst van tomaten
gelden specifieke regels die zijn opgenomen in de verordening (EG)
1234/2007 in combinatie met uitvoeringsverordening (EU) 543/2011.
Consumenten kunnen, indien zij vermoeden dat er sprake is van misleiding
ten aanzien van de herkomst van een product, een klacht indienen bij de
Voedsel en Waren Autoriteit (NVWA).

De Westelijke Sahara is volgens de VN een niet-zichzelf besturend gebied
(non-self governing territory). Nederland en de EU delen dat standpunt.
De Nederlandse overheid waarschuwt het bedrijfsleven via de website van
de RVO over de risico’s ten aanzien van de certificering van herkomst
voor producten uit de Westelijke Sahara. Bedrijven dienen zich er
namelijk in hun productieketen van te vergewissen of hun product
afkomstig is uit Marokko of uit de Westelijke Sahara teneinde een
misleidende herkomstaanduiding te voorkomen.

In het geval van de Westelijke Sahara is er geen onduidelijkheid over
wat de herkomstaanduiding op een product dat afkomstig is uit dat gebied
zou moeten zijn, namelijk Westelijke Sahara.

Vraag 4
Acht u de economische activiteiten van Marokko in de Westelijke Sahara,
onder andere wat betreft de teelt van tomaten, in lijn met het
internationaal recht? Kunt u uw antwoord toelichten en daarin ingaan op
de voorwaarden voor Marokko om in lijn met het internationaal recht
economische activiteiten in de Westelijke Sahara te ontplooien?

Antwoord
Economische activiteiten in de Westelijke Sahara, zoals de teelt van
tomaten, zijn niet per definitie in strijd met het internationaal recht.
Er mogen economische activiteiten plaatsvinden in gebieden die niet
zichzelf besturen (non-self-governing territories), zoals de Westelijke
Sahara, waarbij de opbrengsten van deze activiteiten ten goede moeten
komen aan de oorspronkelijke bevolking van het gebied. De rechtmatigheid
hangt af van de wijze waarop deze verplichting door Marokko, dat
feitelijk gezag uitoefent in de Westelijke Sahara, wordt geïmplementeerd.

Vraag 5
Kunt u ingaan op de (potentiële) gevolgen voor de export van Marokko van
producten uit de Westelijke Sahara nu het Gerecht van de EU het
vrijhandelsakkoord tussen de EU en Marokko van 2012 nietig heeft verklaard?

Antwoord
Wat betreft het exportregime naar de EU is voor Marokko vooralsnog niets
veranderd. De Raad van de Europese Unie heeft op 19 februari 2016 beroep
ingesteld tegen de uitspraak van het Gerecht in de zaak Polisario
(T-512/12), nadat de Raad Buitenlandse Zaken hiertoe op 14 december 2015
unaniem had besloten. De Raad verzoekt het Hof de uitspraak van het
Gerecht te vernietigen. Op de potentiële gevolgen van de uitspraak kan
niet worden vooruitgelopen.

Vraag 7
Hoe spant u zich in om de eerder aangenomen motie 2) hierover uit te
voeren en aan deze praktijk een einde te maken?

Antwoord
Het kabinet verwijst hiervoor naar de brief over de uitvoering van deze
motie, die de Kamer voorafgaand aan het Algemeen Overleg van 26 mei is
toegekomen.

1) Albert Heijn fraudeert met illegale Sahara-tomaten,
https://www.supermacht.nl/2016/04/18/albert-heijn-fraudeert-met-illegale-sahara-tomaten/
, 18 april 2016
2) Kamerstuk 34 300-V, nr. 22