[West-Sahara] Dijksma over EU visserij overeenkomst met Marokko

Frank Willems fwillems op antenna.nl
Vr Sep 20 12:50:36 CEST 2013


Geachte Voorzitter,

Hierbij treft u mede namens de ministers van Buitenlandse Zaken en voor
Buitenlandse handel en Ontwikkelingssamenwerking de antwoorden aan op de
vragen van het lid van Bommel (SP) over een nieuw protocol voor de
Partnerschapsovereenkomst inzake visserij tussen de EU en Marokko
(ingezonden 7 augustus 2013).

1
Kent u het bericht "Morocco, EU ink four-year fishing accord after
18-month hiatus"? [1] Kunt u bevestigen dat het nieuwe protocol voor de
Partnerschapsovereenkomst inzake visserij tussen de EU en Marokko ook
betrekking heeft op de wateren voor de kust van West-Sahara? Zo neen, wat
zijn dan de feiten?

Antwoord
Ja. Het nieuwe protocol bevat, evenals voorgaande visserijprotocollen van
de Europese Unie met Marokko, afspraken over de toegang van vaartuigen van
de lidstaten (waaronder Nederlandse) tot de wateren van Marokko én de
wateren onder Marokkaanse rechtsmacht.  Zowel de Europese Unie als
Nederland erkennen de soevereiniteit van Marokko over de Westelijke Sahara
niet. Net als vorige visserijovereenkomsten prejudicieert deze
overeenkomst niet op de Marokkaanse claim ten aanzien van de status van de
Westelijke Sahara. De formulering van de geografische reikwijdte van het
Protocol maakt duidelijk dat het feit dat Marokko onder dit Protocol
vergunningen kan uitreiken voor visserij in de wateren van de Westelijke
Sahara, waar Marokko de facto het beheer uitoefent, geen erkenning inhoudt
van soevereiniteit."ť


2
Bent u ermee bekend dat Polisario het nieuwe protocol voor de
Partnerschapsovereenkomst heeft veroordeeld, onder andere omdat
mensenrechtenbepalingen in het protocol niet effectief zouden zijn?[2]

Antwoord
Ja.

Zijn u vertegenwoordigers van de oorspronkelijke bevolking van West-Sahara
bekend die zich positief over het nieuwe protocol hebben geuit? Zo ja,
kunt u hier voorbeelden van noemen?

Antwoord
Nee.

3
Is het waar dat Maria Damanaki, de Europese commissaris voor Maritieme
Zaken en Visserij, met betrekking tot het nieuwe protocol heeft gezegd dat
er respect voor het internationaal recht moet zijn en dat daarom de lokale
bevolking profijt van de overeenkomst moet hebben? Zo neen, wat is er dan
gezegd? Zo ja, is het niet zo dat het internationaal recht stelt dat juist
de oorspronkelijke bevolking profijt ervan moet hebben? Kunt u uw antwoord
toelichten?

Antwoord
De inzet van de Europese Commissie is er op gericht dat alle lokale
bevolkingsgroepen van het akkoord moeten profiteren. Wanneer visserij
(gedeeltelijk) plaatsvindt in de wateren voor de kust van de Westelijke
Sahara moet dit ten goede komen aan de oorspronkelijke bevolking van de
Westelijke Sahara.

4
Kunt u aangeven of Marokko bij het nieuwe protocol voor de
Partnerschapsovereenkomst inzake visserij tussen de EU en Marokko, net als
bij het voorgaande protocol,[3] de volledige beschikking ('full
discretion') heeft over de door ondertekening van het protocol te
ontvangen financiële middelen? Zo nee, wat is er op dit punt dan
overeengekomen? Hoe wordt gegarandeerd dat een deel van de financiële
middelen ten goede komt aan de oorspronkelijke bevolking van Westelijke
Sahara?


Antwoord
Nee. De EU en de visserijsector betalen samen €40 miljoen voor het
protocol, hiervan is €4 miljoen geoormerkt voor ondersteuning van de
lokale visserijsector en aan de besteding ervan zijn voorwaarden
verbonden. Dit deel ontvangt Marokko pas wanneer in het Gemengde Comité
tussen Marokko en de EU overeenstemming is bereikt over de besteding
ervan. Beide partijen moeten het eens worden over de te bereiken
doelstellingen en de te verwachten impact van de projecten. In het
Gemengde Comité worden ook de indicatoren vastgesteld die Marokko gebruikt
bij de rapportage over de evaluatie van de projecten. Marokko moet zich
daarmee vooraf, tijdens de looptijd van de projecten en achteraf
verantwoorden over de besteding van de middelen, inclusief over de
geografische verdeling hiervan.

5
Bent u bekend met het juridische advies van de New York City Bar
Association uit 2011, waarin stevige kritiek wordt geuit op het vorige
protocol voor de Partnerschapsovereenkomst en waarin voorwaarden worden
genoemd waaraan een nieuw protocol moet voldoen zodat het in lijn is met
het internationaal recht?
Kunt u aangeven of u de opvattingen in dit juridische advies deelt? Kunt u
daarbij ingaan op de verschillende punten die worden genoemd (zie het
citaat bij de bronnen)?[4]

Antwoord
Ja. Het kabinet deelt de hoofdconclusie van het advies dat "treating
Morocco as an administering power - Morocco may use the natural resources
within the territory only in so far as such use is with the participation
of and in the best interests and for the benefit of the Sahrawi people,
any use by Morocco of these resources that is not in the benefit of the
Sahrawi people constitutes a violation of international law"ť.

Het kabinet is van mening dat de rechtmatigheid van het gebruik van de
natuurlijke hulpbronnen afhangt van de wijze waarop deze verplichting door
Marokko wordt geďmplementeerd. Het kabinet acht het niet opportuun om op
alle onderdelen van publicaties te reageren.

6
Bent u van mening dat het nieuwe protocol in lijn is met het
internationaal recht? Zo ja, hoe wordt dit naar uw mening gegarandeerd?
Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord
Zoals aangeven in de brief van de ministers van Buitenlandse Zaken en voor
Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking van 4 februari 2013
(TK, 2012-2013, 1307) die mede namens mij is verzonden, mogen economische
activiteiten plaatsvinden in "non-self governing territories"ť, indien de
opbrengsten van deze activiteiten ten goede komen aan de oorspronkelijke
bevolking van het gebied.

Het protocol bevat geen rechtstreekse verwijzing naar de Westelijke
Sahara, maar maakt melding van de "geografische verdeling"ť van middelen
voor sectorale steun. Deze formulering maakt het lastig om vooraf te
beoordelen in hoeverre de projecten daadwerkelijk ten goede zullen komen
aan de oorspronkelijke bevolking van de Westelijke Sahara. Daarnaast
zullen de indicatoren die weergeven wat de sociale en economische impact
is van de projecten worden uitgewerkt in het Gemengde Comité tussen
Marokko en de Europese Unie. Daar kan ik nu nog geen oordeel over geven.
Tot slot is in het protocol niet opgenomen hoe Marokko garandeert dat het
haar internationale verplichtingen nakomt voor wat betreft de €26 miljoen
die de EU en de visserijsector jaarlijks voor toegang betalen.

Ik zal daarom de Europese Commissie na ontvangst van het voorstel aan de
Landbouw en Visserijraad om nadere duiding en toelichting vragen. Mede op
basis daarvan zal het kabinet een oordeel vellen.

7
Hoe en op welke termijn zal de besluitvorming over dit nieuwe protocol
verlopen en bent u van plan ermee in te stemmen?

Antwoord
De Europese Commissie zal het protocol naar verwachting in september
voorleggen aan de Landbouw en Visserijraad, waarna de Raad waarschijnlijk
in oktober een besluit neemt. Een besluit tot sluiting van het protocol
kan pas worden genomen na goedkeuring van het Europees Parlement.

Op dit moment mogen EU-vaartuigen overigens niet vissen in de wateren van
Marokko en de Westelijke Sahara.

Om bevissing mogelijk te maken is niet alleen een besluit van de Raad
nodig, maar ook de instemming van Marokko om het protocol voorlopig toe te
passen in afwachting van het oordeel van het Europees Parlement. Marokko
heeft echter al aangegeven geen voorlopige toepassing te willen. Dat
betekent dat er niet kan worden gevist voordat ook het Europees Parlement
het protocol heeft goedgekeurd.

Het kabinet streeft ernaar om mijn eindoordeel over het protocol in
september aan de Kamer te zenden. Daarbij zal ik ook ingaan op de andere
aspecten van het protocol, zoals de kosten, de technische voorwaarden en
de duurzaamheid.





(w.g.)      Sharon A.M. Dijksma
Staatssecretaris van Economische Zaken



________________________________

[1] Morocco, EU ink four-year accord after 18-months hiatus,
http://www.middl-east-online.com/english/?id=60324, 24 juli 2013.
[2] New EU-Morocco Fisheries Protocol signed today,
http://www.wsrw.org/a105x2631, 24 juli 2013.

[3] Report on legal issues involved in the Western Sahara dispute: use of
natural resources,
http://www.nycbar.org/pdf/report/uploads/20072089-ReportonLegalIssuesInvolvedintheWesternSaharaDispute.pdf,
april 2011, blz. 18.
[4] Report on legal issues involved in the Western Sahara dispute: use of
natural resources,
http://www.nycbar.org/pdf/report/uploads/20072089-ReportonLegalIssuesInvolvedintheWesternSaharaDispute.pdf,
april 2011, blz. 29 en 30. Citaat: "The EU fisheries agreement, by
contrast, appears to include products from Western Sahara. If that is the
case, it is incumbent upon the EU to ensure that the agreement does not
condone or permit its member states to benefit from violations of
international law. This would require, at a minimum, that any future
agreement between the EU and Morocco include a clause providing that the
agreement shall be in conformity with international law and that Morocco
shall have the duty to provide evidence that the agreement, to the extent
it involves fisheries resources from Western Saharan waters, inures
primarily to the benefit of the Sahrawis and meets with their approval. If
such evidence is not forthcoming, we suggest that the EU, at a minimum,
follow the advice of its Legal Service and refrain from allowing vessels
to fish in the waters off Western Sahara by requesting fisheries licenses
only for fishing zones that are situated in the waters off Morocco. We
would also suggest that the EU prohibit the importation of fisheries
resources coming from Moroccan vessels operating in the waters of Western
Sahara."ť








Meer informatie over de West-Sahara maillijst