[West-Sahara] Ploumen en Timmermans akkoord met zandroof

[Frank Willems]

                               ______

Hierbij bieden wij u de antwoorden aan op de schriftelijke vragen gesteld
door het lid van Bommel over handel in zand uit West-Sahara. Deze vragen
werden ingezonden op 25 juni 2013 met kenmerk 2013Z12645.


De Minister van Buitenlandse Zaken,
Frans Timmermans

De Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking,
Lilianne Ploumen
                                ______

Antwoorden van de Minister van Buitenlandse Zaken en de Minister voor
Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking op vragen van het lid van
Bommel (SP) over handel in zand uit West-Sahara.


Vraag 1
Kent u het bericht 'Wagenborg schendt internationaal recht'? 1)

Vraag 2
Kunt u bevestigen dat een schip dat onder een Groningse reder valt,
onlangs een lading zand uit de Westelijke Sahara heeft ingeladen en
vervoerd? Indien neen, wat zijn dan de feiten?

Antwoord 1,2
Ja.

Vraag 3
Kunt u aangeven of en zo ja hoe de opbrengst van deze activiteit ten goede
komt aan de oorspronkelijke bevolking van het gebied? Kunt u uw antwoord
toelichten?

Vraag 4
Kunt u aangeven of en zo ja hoe er door (vertegenwoordigers van) de
oorspronkelijke bevolking instemming is verleend aan deze activiteit? Kunt
u uw antwoord toelichten?

Antwoord 3,4
Rederij Wagenborg heeft aan het ministerie van Buitenlandse Zaken
informatie verstrekt waaruit blijkt dat voor de exploitatie en export van
het zand een vergunning is afgegeven door de lokale autoriteiten. Het zand
is geleverd door bedrijven waarvan de eigenaren behoren tot de
oorspronkelijke Sahrawi-bevolking. Het betrof hier een éénmalige
transactie.

Economische activiteiten in de Westelijke Sahara zijn niet per definitie
in strijd met het internationaal recht. Er mogen economische activiteiten
plaatsvinden in gebieden die niet zichzelf besturen (non-self-governing
territories), zoals de Westelijke Sahara, waarbij de opbrengsten van deze
activiteiten ten goede moeten komen aan de oorspronkelijke bevolking van
het gebied. De rechtmatigheid hangt af van de wijze waarop deze
verplichting door Marokko, dat feitelijk gezag uitoefent in de Westelijke
Sahara, wordt geïmplementeerd.



Vraag 5
Is het waar dat het ministerie van Buitenlandse Zaken aan de directeur van
de Groningse rederij heeft laten weten dat er geen belemmering is voor het
vervoer van zand uit de Westelijke Sahara? Indien neen, wat zijn dan de
feiten?

Antwoord 5
Een medewerker van Wagenborg heeft voorafgaand aan het transport
informatie ingewonnen bij BIMCO, een internationale NGO die reders
vertegenwoordigt. BIMCO meldde dat er geen sprake was van een embargo.
Naar aanleiding van kamervragen en media-aandacht heeft een medewerker van
Wagenborg vervolgens contact gehad met het ministerie. In dit gesprek is
opnieuw gevraagd of er een sprake was van een embargo. Deze vraag is
negatief beantwoord. Gedurende dit gesprek is het negatieve
ondernemingsadvies voor de Westelijke Sahara, zoals vermeld op de website
van AgentschapNL, ter sprake gekomen.

Vraag 6
Deelt u de opvatting dat handel in zand uit de Westelijke Sahara ingaat
tegen het internationaal recht en tegen het uitgangspunt van het
ministerie van Economische Zaken dat Nederland het doen van investeringen
en het zakendoen in het gebied van de Westelijke Sahara onder de 27e
breedtegraad ontraadt? 2) Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord 6
Zoals gesteld bij het antwoord op vraag 3 en 4 zijn economische
activiteiten in de Westelijke Sahara niet per definitie in strijd met het
internationaal recht. Vanwege het conflict over de status van het gebied
ontraadt Nederland het doen van investeringen en het zakendoen in het
gebied van de Westelijke Sahara onder de 27e breedtegraad. Het ministerie
van Economische Zaken vermeldt dit negatieve ondernemingsadvies op de
website van AgentschapNL.

Vraag 7
Bent u bereid Nederlandse bedrijven die betrokken zijn bij de handel in
zand uit de Westelijke Sahara, hierop aan te spreken? Indien ja, hoe gaat
u dit doen? Indien neen, waarom niet? Kunt u uw antwoord toelichten?

Antwoord 7
Indien er sprake zou zijn van overtreding van Nederlandse of Europese
regelgeving, spreekt de overheid Nederlandse bedrijven daarop aan. In dit
geval is een overtreding niet geconstateerd. Hoewel Wagenborg het
negatieve ondernemingsadvies niet heeft opgevolgd, heeft de reder wel
gehandeld in de geest van het internationaal recht daar de opbrengsten van
deze activiteiten ten goede kwamen van de oorspronkelijke bevolking van
het gebied. De Nederlandse overheid ziet daarom geen reden tot het
aanspreken van de reder.

                                ______