[Vredeslijst] Nederland in 2017 zevende grootste wapenexporteur ter wereld
Stop Wapenhandel - Mark Akkerman
m.akkerman op stopwapenhandel.org
Do Sep 20 12:15:46 CEST 2018
Nederland in 2017 zevende grootste wapenexporteur ter wereld
Persbericht – Amsterdam, 20 september 2018 – Vorig jaar was Nederland de
zevende grootste wapenexporteur ter wereld en werd voor ruim 800 miljoen
euro aan wapenexportvergunningen afgegeven. Het Nederlands
wapenexportbeleid is over het algemeen transparant en gericht op
Europese harmonisatie. Maar Europa wordt ook als schaamlap gebruikt: als
er geen Europese consensus is wordt het beleid niet aangescherpt. Dat
schrijft Stop Wapenhandel in het vandaag verschenen rapport Nederlandse
wapenexport, beleid en vergunningen 2017. Het rapport gaat vergezeld van
een interactieve 'Wapenexportkaart', waarop te zien is waar Nederlandse
wapenexporten sinds 1997 naar toe zijn gegaan.
Het aantal afwijzingen van vergunningaanvragen in 2017 bedroeg 15. De
afgelopen jaren is het Nederlands wapenexportbeleid voor een aantal
bestemmingslanden streng toegepast. Toch bleven ook in 2017 wapens
uitgevoerd worden naar mensenrechtenschenders. Onder meer Colombia,
Egypte, Indonesië, Maleisië, Pakistan, Thailand, Turkije en Turkmenistan
stonden op de klantenlijst voor Nederlandse wapens. Nederland zou geen
wapens moeten leveren aan landen waar mensenrechten worden geschonden,
zeker niet als daarbij de krijgsmacht betrokken is.
Bijna de helft van de ongeveer 1.300 militaire exportvergunningen van
2017 heeft betrekking op onderdelen van wapens die in andere landen
worden ingebouwd in grote systemen. Hierover wordt gebrekkig
gerapporteerd, rapportage zou op zijn minst meer inzicht moeten geven
voor welke specifieke wapensystemen de componenten worden verkocht. Een
buitenlands wapenbedrijf dat Nederlandse militaire onderdelen
assembleert tot een groter wapensysteem kan dit ongecontroleerd
exporteren naar gevoelige bestemmingen, omdat Nederland de controle
hierop uit handen geeft. Dit speelt bijvoorbeeld bij het nieuwe
gevechtsvliegtuig F-35 (JSF), waar Nederland aan mee produceert maar
waarbij de Verenigde Staten bepalen aan wie het verkocht wordt. Dat
kunnen ook klanten zijn waar Nederland zelf niet aan zou willen leveren.
Het toestaan in 2017 van de grootschalige doorvoer van munitie uit
Tsjechië via Rotterdam naar El Salvador en Togo, nota bene midden in een
periode van interne onrust en veel politiegeweld, is onbegrijpelijk.
Export naar Jordanië van door de luchtmacht afgestoten F16's blijft
omstreden, mede vanwege de betrokkenheid bij de oorlog in Jemen.
Inmiddels treffen bezuinigingen onder leiding van het IMF de uitgaven
van Jordaanse gezinnen, maar niet de militaire uitgaven. Het is de vraag
of dat bevorderlijk is voor de stabiliteit van het land.
Als een embargo tegen Saoedi-Arabië was ingesteld had de regering een
instrument gehad om de export tegen te houden van
SOTAS-communicatiesystemen van Thales voor Saoedische tanks. Los daarvan
had het bedrijf zijn eigen verantwoordelijkheid moeten nemen en niet
moeten leveren aan een land dat tanks inzet in Jemen.
Op de nieuwe Wapenexportkaart, die is ontwikkeld in samenwerking met
Geodan, is één oogopslag te zien naar welke landen vanuit Nederland
wapens uitgevoerd zijn sinds 1997. Voor elk jaar is zo snel te
achterhalen waar Nederlandse wapens heen gegaan zijn en voor welke
waarde.
---
Het rapport 'Wapenexport in 2017' is te vinden op
www.stopwapenhandel.org
De wapenexportkaart is te bereiken via
http://stopwapenhandel.org/wapenexportkaart
Meer informatie over de Vredeslijst
maillijst