[Duurzaamlijst] Europese Commissie onderzocht financiering kernafval na staatssteunklacht Laka

[info@laka]

/Persbericht van Stichting Laka
<https://www.laka.org/civi/url.php?u=39&qid=12775>, het documentatie- en
informatiecentrum kernenergie/
------------------------------------------------------------------------


      *Europese Commissie onderzocht financiering kernafval na
      staatssteunklacht Laka*

11 april 2021

*De Europese Commissie heeft na een staatssteunklacht van Laka drie jaar
onderzoek gedaan na de systematiek van financiering van kernafval in
Nederland. Dat blijkt uit gewobte documenten die toezichthouder ANVS
onlangs heeft vrijgegeven. Het Europese staatssteunonderzoek had er toe
moeten leiden dat de Nederlandse Staat zou worden verplicht om bij
afval-producenten zoals kerncentrale Borssele, Urenco in Almelo, en NRG
in Petten, het te weinig betaalde terug te vorderen, tot tien jaar
terug. Om niet nader genoemde redenen heeft de Europese Commissie haar
onderzoek in september 2020 echter gestaakt. Milieuorganisatie Laka
beraadt zich nu op verdere stappen om de staatssteun voor kernenergie
via staatsbedrijf COVRA alsnog te doen beëindigen.*

Zomer 2017 diende Laka, samen met mensen met zonnepanelen op hun dak,
een Europese staatssteunklacht in. Opwekkers van duurzame stroom betalen
namelijk voor hun afval, terwijl kerncentrale-exploitant EPZ in Borssele
bij het opwekken van kernenergie door staatsbedrijf COVRA (=de
Nederlandse Staat) van de kosten van kernafval is afgeschermd. En dat is
(verboden) staatssteun.

Na geduldig graven bleek dat de Europese Commissie na Laka's klacht ook
echt een onderzoek naar de financiering van kernafvalbeheerder COVRA was
gestart. De voorzitter van de ANVS schrijft begin 2019 aan
staatssecretaris Van Veldhoven dat de klacht:

    "juridische en financiële implicaties [kan] hebben voor
    [Kerncentrale Borssele, Urenco, NRG Petten, ...] in die zin dat in
    het uiterste geval Nederland kan worden gelast om er voor te zorgen
    dat het door de leveranciers te weinig betaalde alsnog van deze
    bedrijven zal worden gevorderd, zelfs tot tien jaar terug."

Bij Laka was de verbazing vervolgens weer groot toen ze na de ontvangst
van de gewobte informatie vernamen dat de Europese Commissie, na drie
jaar onderzoek, en zonder enige toelichting, in september vorig jaar het
staatssteunonderzoek heeft gestaakt.

Na een serie Wob-verzoeken om er achter te komen wat er precies mis is
<https://www.laka.org/civi/url.php?u=50&qid=12775> met de tarieven van
kernafvalbeheerder COVRA, bleek dat toezichthouder ANVS staatssecretaris
Van Veldhoven van 2018 tot 2020 heeft geadviseerd over de beantwoording
van vragen van de Europese Commissie naar aanleiding van Laka's
staatssteunklacht <https://www.laka.org/civi/url.php?u=51&qid=12775>.
Die klacht ging, kort samengevat, over de vraag of het Nederlandse
systeem van "finale kwijting" van radioactief afval verboden staatssteun is.

De recent door de ANVS vrijgegeven Wob-stukken
<https://www.laka.org/civi/url.php?u=46&qid=12775> lopen tot december
2019. De vraag diende zich aan wat de EC na 2019 heeft besloten. En dan
meldt een betrouwbare bron ons dat de Commissie in september 2020 het
staatssteunonderzoek '/after careful examination of the information
received on nuclear waste treatment in the Netherlands/' heeft gestaakt.
Op grond waarvan? Geheim.

*Goed nieuws uit Genève*
De Europese Commissie heeft de neiging om in staatssteunprocedures
milieu-aspecten over het hoofd te zien. En milieu-organisaties hebben
dan niet het recht om hierover bij het Europese Hof te procederen.
Alleen, dat behoort binnenkort tot het verleden. Want onlangs heeft het
nalevingscomité van het Aarhus Verdrag - het zelfde comité dat ook
oordeelde <https://www.laka.org/civi/url.php?u=48&qid=12775> dat de
levensduurverlenging van Borssele in strijd met internationale
milieuregels is - geoordeeld dat de regels moeten worden aangepast zodat
milieu-organisaties in vervolg juridisch ontvankelijk zijn bij Europese
staatssteunzaken.

Komend najaar worden in in Genève de bevindingen van het nalevingscomité
vastgesteld. Voor Nederland komt dat neer op een internationale
schrobbering over de levensduurverlenging van Borssele, en voor de
Europese Commissie het startschot om de staatssteunregels te herzien.
Daarna zal Laka de staatssteunklacht over de financiering van het
kernafval van Borssele, Urenco, NRG en de TU Delft opnieuw indienen. De
Commissie Commissie zal dan, in plaats van in een geheim een onderzoek
te staken, in het openbaar de vraag moeten beantwoorden of Nederlandse
staatssteun voor kernafval bij de sector moet worden teruggevorderd.

---

*Niet voor publicatie*

Stichting Laka is het documentatie- en onderzoekscentrum kernenergie.
Laka documenteert, analyseert en becommentarieert al dertig jaar (de
ontwikkeling van) kernenergie.

  * Meer informatie over de in 2017 gestarte proceduder staat hier
    <https://www.laka.org/civi/url.php?u=45&qid=12775>;
  * De door de ANVS vrijgegeven documenten staan hier
    <https://www.laka.org/civi/url.php?u=46&qid=12775>

tel.: 020-6168294


Ketelhuisplein 43
Amsterdam, 1043 RD
Netherlands